Çocuklarda Espri Becerisinin Geliştirilmesi

Şenay YILMAZ – Çocuk Gelişim Uzmanı

Espri bir şeyin komik yada eğlenceli olma durumu olarak tanımlanabilir. Esprinin amacına uygun olabilmesi için öncelikli olarak anlaşılması çok önemlidir. Kelimelerinin anlamlarını, bir kelimenin bir kaç anlamının olduğunu bilinmelidir. Kişinin kafasında canlandırması ve o konu hakkında bilgisi olması gereklidir.

Yapılan araştırmalar mizah becerisinin problem çözme becerisiyle paralel geliştiğini göstermektedir. Problem çözme becerisi kuvvetli çocuklar esprinin ince detaylarını algıladığı gibi mesajı da tam alır. Ayrıca mizahta üretim de çok önemlidir. Bir konudan espri oluşturabilecek farklı bir şey geliştirmeden mizah düşünülemez.

Çocuğunuzun mizah yönünün kuvvetli olduğunu nasıl anlarsınız??

• Çok güler,
• Güldürür,
• Şaka veya bilmecelere çok meraklıdır,
• İnce esprileri anlar ve tepki verir,
• Çok zorlandığında kendi kendine komiklikler yaparak rahatlamaya rahatlatmaya çalışır,
• Arkadaşları onu komik bulur,
• Sizin komik görüntü ve davranışlarınızla ilgili espriler yapar,
• Farklı farklı karakterler çizerek onları konuşturur,
• Mizahi dergileri merakla inceler..

Tabii ki sıralanabilecek bir çok özellik onun bu yanı hakkında bilgi verecektir. Çok hareketli popüler olan çocuk espri yeteneği de çok güçlüdür şeklinde düşünmeyin. Sessiz ve sakin kendi halinde olmayı seven çocuklarında bu becerisi göz ardı edilmemeli..

Çocuklara iyi ve kötü mizahı anlatmakta da fayda vardır. Zira bazen çocukların yaptığı espriler basit ve kötü içerikli olabilir. Çocuğunuz kötü kelimeler içeren bir espri yapması, aşağılaması, küçük düşürecek durumlar yaratması yada incitici özellikleri olan esprilerin amacına uygun olmadığını ve ilişkileri olumsuz etkilediğini söyleyin. Bu tarz bir espri yaptığında eleştirme yada kızma yerine empati kurması konusunda teşvik edin. Örneğin arkadaşına “Patates kafa” diyerek espri yapan bir çocuğa bence bu kırıcı bir şaka, arkadaşın eminim kendini kötü hissetmiştir. Belki onun yerine farklı şekilde bir şey diyebilirsin. Mesela ne olabilir?? Hadi bulalım.” Şeklinde iyi ve kötü espri arasındaki farkları algılatmaya çalışın.

Neler yapabilirsiniz?

• Kendinizle dalga geçin. O gün saçlarınız çok dağınık görünüyorsa “ Bugün tam bonus reklamındaki adamlara döndüm.” Gibi esprilerle çocuğunuzun dikkatini çekin.
• Çok ciddi olmayın biraz esneyin.
• Zor bir durumda karşılaştığınızda ortamı rahatlatmak için espriler geliştirin.. Sıkışmış bir tarfikte “ Ahh süpermen nerdesin gel de bizi kurtar..” gibi cümlelerinizle rahatlatın ve daha sonrası için esprilerin zor durumlarda insanı rahatlatan bir beceri olduğunu vurgulayın.
• Haftanın belli bir günü belli bir saatinde fıkra yada cevabı komik olan bilmeceleri paylaştığınız ortamlar yaratın
• Mizah dergileri, fıkra veya bilmece kitapları alın hediye edin.
• Günün popüler bir şarkısını en saçma ve komik olabilecek şekilde sözlerini değiştirmesini isteyin.
• Günlük tutun. O gün yaptığı en komik şeyi ve en komik olayları not alın.