Okul Reddi ve Okul Fobisi

22nd Oca 2014

Çocukların özellikle ana okuluna gitmeden 1.sınıfa gittiklerinde yaşadıkları problemlerinden biri de okul reddi veya okul fobisidir. Bizde bu yazımızda okul fobisi,  okul fobisinin çocuklar üzerinde belirtileri ve okul fobisi yaşayan çocuklara ailelerin nasıl davranması gerektiğini anlattık.

Okul Korkusu /Fobisi;

Okul çağındaki çocuğun okul gitmekte sorun çıkarması, okula gitmeyi reddetmesi, okulu, arkadaşlarını, öğretmenini kabul etmemesi, okul konusunda isteksiz görünmesi ve bu yönde sözel-davranışsal tepkiler geliştirmesidir. Aslında okul korkusu denilen şey; ayrılma anksiyetesidir. Çocuk; anneden ayrılmak istemez ve anneden ayrılma karşısında korkuya kapılır ve bu korkuyu okula yansıtır. Annenin çocuğa karşı aşırı korumacı tavrı, çocukta anneden ayrılma korkusuna neden olur ve beraberinde okul korkusunu getirir Okul korkusu, çocukların ilköğretim ve ortaokulun yeni görevleriyle mücadele ettikleri 5-7 yaş ve 11-14 yaş aralıklarında sık görülmektedir. Bu çocuklar genellikle evde rahat ve huzurluyken okulda aşırı kaygılı ve huzursuzdur. Çünkü çocuk anne ve babadan ayrı kalacak ve yeni bir ortamda yeni-tanımak yüzlerle karşılaşacaktır, bu durum çocuğu kaygılandırır. Çocuktaki kaygı, tek başına çıkmayabilir. Genellikle aşırı kaygılı çocuklarda, ayrılma anksiyetesi bozukluğu, sosyal fobi, depresyon, panik bozukluğu, öğrenme bozuklukları ve alt ıslatma (enürezis nokturna) ile birlikte görülebilir.

Çocukta Görülen Belirtiler

Psikolojik; Anneye bağlı olma, okulla ilgili konularda ilgisiz ve isteksiz olma, aile bireyleri dışındaki kişilerle olan ilişkilerinde utangaç olma ve iletişime girememe, başarı ve takdir kaygısı taşıma, öğretmenden ve evinin dışındaki yapıdan korkma, telaşlı, huzursuz, keyifsiz ve içe dönük yapıda olma, arkadaş edinememe, alıngan ve sinirli olma, okul faaliyetlerine pasif yaklaşma, okulda ve evde nedensiz ağlama, kavga ve dikkat çekmeye yönelik davranışlar sergileme, evde kalma konusunda aşırı ısrar ve söz dinlememe, sürekli bahaneler bulma, okul sorumluluklarının yerine getirilmesinde aksamaların görülmesi

Fiziksel; uyku düzeninde bozulma, karın ağrısı, mide bulantısı, kusma hissi,  baş ağrısı, ateş yükselmesi, mide krampları, iştahsızlık, enerji kaybı, terleme, titreme, iştahsızlık.

Okul Korkusunu Etkileyen Faktörler

Çocuğun Kendisinden Kaynaklanan Faktörler;

Özgüven eksikliğibaşarısızlık korkusu ve sınıf içinde aktif olamama endişesi, duygusal yapıda ve kaygılı olma, anneye aşırı bağlı olma (ayrılık endişesi), yeni deneyimlerle baş edememe, kendini yalnız hissetme, öğretmeni, arkadaşları ya da okulu sevmeme

Aileden Kaynaklanan Faktörler;

Anne veya babanın hastalığı ya da ölümü,  anne-babanın ayrılması veya boşanması, anneyi yitirme korkusu, kardeş kıskançlığı (küçük kardeş olması ya da yeni kardeş doğumu), annenin çocuğundan ayrılmaya hazır olmaması, ailenin eğitimsel hataları, anne-baba anlaşmazlığı, aile atmosferinin gerginliği, anne-babanın kendi kaygılarını çocuğa yansıtması, maddi sorunlar, aile içi şiddet, anne-babanın yüksek beklentide olması, anne-babanın çocukla nitelikli zaman geçirememesi, anne-babanın sosyal ilişkilerinin yeterli olmaması, çocuğun evden fazla çıkarılmaması nedeniyle sosyal gelişiminin yetersiz kalması

Okuldan Kaynaklanan Faktörler: Sınıfın çok kalabalık olması, öğretmenden beklenen ilgiyi görememe, öğretmenin otoriter ya da sert olması, disiplin anlayışının katı olması, okul hakkında olumsuz tecrübe veya arkadaşlarla sorun yaşama, sınıfın düzenine ve ders işlemedeki düzene uyum sağlayamama

Çevreden Kaynaklanan Faktörler: okul hakkında diğer yaşıtlarından veya büyüklerinden olumsuz şeyler duyma ve korkutulma, görünüşünden kaynaklanan alay edilme ve sözlü ya da şiddet içeren davranışlara maruz kalma, kaza, hastalık, ameliyat, okul arkadaşının gidişi, bağlı olduğu akrabanın hastalığı veya ölümü, okulun, arkadaşların ya da öğretmenin değişmesi.

 

Anne-Babalara Öneriler

  • Öncelikle öğretmenle işbirliği içinde olun, öğretmeni bilgilendirin ve öğretmenden yardım isteyin
  • Okula gitmediğinden dolayı çocuğu suçlamaktan kaçının.
  • Çocuğun okula gitmesi için kesin kararlı bir tutum takının.
  • Çocuğun kural kavramını benimsemesi için çocuğa, okul öncesinde sorumluluklar verin
  • Çocuğa aşırı tepki vermeyin ve çocuğu, “artık büyüdün” deyip cesaretlendirin
  • Çocuğa devamlı ödevini hatırlatmayın
  • Çocuğa karşı alaycı, küçümseyen ve kıyaslayan bir tavır takınmak yerine sakin, soğukkanlı ve anlayışlı bir şekilde davranın.
  • Küçük tiyatro gösterileri ve esprili piyesler yaparak, çocuğun okul fobisini yenmesine yardımcı olun ve okulu tanıtın.
  • Çocuğun okul korkusu hakkında konuşun, okula gitme ile ilgili bütün kaygıları dinleyin, okul ile ilgili duygu ve düşünceleri anlamaya çalışın.
  • Çocuğun akranları ile zaman geçirmesine yardımcı olun.

Pozitif Gelişim

Özel Eğitim Ve Aile Danışmanlık Merkezi

error: